02920 829 100 
Newidiadau Cyfraith Cyflogaeth 2024: Diweddariadau Byw
July 15, 2024
| Expected Change | Latest Update | Key Dates |
| Hawliau Diswyddo Annheg Diwrnod Un | Wedi’i gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth, yn amodol ar “gyfnod cychwynnol” o 9 mis pryd y disgwylir y gellir dilyn proses fer er mwyn diswyddo gweithwyr yn deg am ymddygiad neu allu – ond nid diswyddiad gorfodol. | Yn debygol o ddod i rym yn hydref 2026. |
| Newid Cytundebau Dim Awr/Hawl i Oriau Gwaith Lleiaf | Wedi’i gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth, gan roi’r hawl i weithwyr dim oriau ac oriau isel gael cynnig oriau gwarantedig ar ôl y 12 wythnos gyntaf os ydynt wedi gweithio mwy na’r isafswm oriau a nodir y neu contract yn ystod y cyfnod hwnnw (yn amodol ar rai eithriadau). Hefyd yn cynnwys gweithwyr asiantaeth, gyda’r cyfrifoldeb am wneud y cynnig yn disgyn ar y busnes sydd yn cyflogi. | Ymgynghori pellach yn cymryd lle yn 2025. |
| Dileu y gwahaniaeth rhwng Cyflogai/Gweithiwr | Heb ei gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth ond yn destun ymgynghoriad pellach. | Ymgynghori pellach yn cymryd lle yn niwedd 2025 / dechrau 2026. |
| Hawliadau Tribiwnlys Cyflogaeth | Wedi’i gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth – terfyn amser ar gyfer dod â phob math o hawliadau Tribiwnlys Cyflogaeth (gan gynnwys diswyddo annheg) yn newid o 3 mis i 6 mis. | Ddim yn hysbys eto. |
| Yr Hawl i Ddatgysylltu | Credir bod cynlluniau ar gyfer cyflwyno hawl o’r fath wedi cael ei ollwng ac na fydd bellach yn cael ei gynnwys. | Dim |
| Dyletswydd i Atal Aflonyddu Rhywiol | Wedi dod i rym ar 26 Hydref 2024, ond yn debygol o gael ei gryfhau ymhellach gan y Llywodraeth Lafur maes o law gan gynnwys dyletswydd cryfach i ddiogelu gweithwyr rhag aflonyddu (nid dim ond aflonyddu rhywiol) gan drydydd partïon ac i gymryd “pob” cam rhesymol i atal aflonyddu. | Mae amddiffyniadau pellach yn ymwneud ag aflonyddu rhywiol a thrydydd parti yn debygol o ddod i rym yn hydref 2025. |
| Dod â Thân i Ben ac Ail-Hogi | Cynigiwyd newidiadau sylweddol, sy’n ei gwneud yn annheg yn awtomatig i ddiswyddo cyflogai am beidio â chytuno i newid i’w delerau cyflogaeth (ac eithrio mewn achosion o anhawster ariannol difrifol). Mae’r Llywodraeth yn parhau i ymgynghori ar hyn ac ar y Cod Ymarfer sydd yn cyd-fynd ag ef. | Yn debygol o fod yn 2026. |
| Ymestyn amddiffyniad rhag diswyddo i weithwyr beichiog a rhieni newydd | Wedi’i gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth gan roi amddiffyniad rhag diswyddo (nid yn unig diswyddiad gorfodol) ac eithrio mewn amgylchiadau penodol, i gyflogeion sy’n feichiog, ar absenoldeb mamolaeth, mabwysiadu neu absenoldeb rhiant a rennir neu o fewn 6 mis ar ôl iddynt ddychwelyd i’r gwaith. | Disgwylir rheoliadau drafft yn 2025. |
| Ymgynghoriadau Diswyddo ar y Cyd | Rheolau ar ymgynghori ar y cyd i gael eu tynhau fel ei bod yn ofynnol i gyflogwyr ymgynghori trwy gynrychiolwyr mewn mwy o achosion, ac mae’r iawndal am fethu â gwneud hynny yn codi i hyd at 180 diwrnod o gyflog fesul cyflogai. | Disgwylir i ymgynghori ddigwydd ddiwedd 2025; disgwylir i’r rheoliadau gael eu cyhoeddi yn 2026 |
| Gofyniad i Gadw Cofnodion o Dâl Gwyliau | Rhwymedigaeth newydd i’w gosod o dan y Bil Hawliau Cyflogaeth sy’n ei gwneud yn ofynnol i gyflogwyr gadw cofnodion o’u cydymffurfiaeth â rheolau hawl a thâl gwyliau am 6 blynedd; bydd methu â chydymffurfio yn drosedd. | Gall ddod i rym mor fuan â Hydref 2025. |
| Creu Asiantaeth Gwaith Teg | Bydd corff newydd yn cael ei sefydlu a fydd â’r pŵer i wneud hawliadau Tribiwnlys Cyflogaeth ar ran gweithwyr a bydd hefyd gan y corff bwerau gorfodi dros isafswm cyflog, rheolaeu asiantaeth, tâl gwyliau, gan gynnwys yr hawl i fynd i mewn i fusnesau ac archwilio cofnodion. | Mae’n debygol y bydd hwn yn newid tymor-hir (ni ddisgwylir iddo ddod i rym yn 2025) gan y bydd yn cymryd amser i’r asiantaeth gael ei sefydlu ac i’r pwerau gael eu rhoi ar waith. |
| Amddiffyn gweithwyr y sector cyhoeddus wrth roi TUPE ar gontract allanol | Rhoi mwy o amddiffyniadau i weithwyr y sector gyhoeddus sy’n trosglwyddo trwy TUPE i gyflogwr yn y sector breifat mewn sefyllfa o gontract allanol, a hawliau i weithwyr presennol y sector breifat i beidio cael eu trin yn llai ffafriol na’r gweithwyr yn y sector gyhoeddus sydd yn trosglwyddo TUPE i mewn. | Cod Ymarfer, Cais am Dystiolaeth a rheoliadau drafft i’w disgwyl yn hwyrach yn 2025. |
| Gwneud gweithio hyblyg (neu hawl cryfach i ofyn amdano) yn “ddiofyn” | Yr hawl i ofyn am weithio hyblyg i gael ei chryfhau fel y gall cyflogwyr wrthod cais dim ond os yw’n “rhesymol” i wneud hynny, a bod ganddo un o’r 8 rheswm busnes statudol. | Disgwylir rheoliadau drafft yn 2025 a gallant ddod i rym mor fuan â mis Hydref 2025. |
| Hawliau ar gyfer gweithwyr sifft | Mae’r Bil Hawliau Cyflogaeth yn cyflwyno’r hawl i weithwyr sifft (gan gynnwys gweithwyr dim oriau neu isafswm oriau a’r rheini heb batrwm gwaith penodol) gael rhybudd rhesymol o sifftiau ac iawndal os caiff sifftiau eu newid neu eu canslo ar fyr rybudd. | Ymgynghori’n digwydd yn ddiweddarach yn 2025 – ni ddisgwylir newid tan 2026. |
| Talu | Hawl i dâl salwch statudol i gael ei gynyddu i’r isaf o 80% o’r cyflog neu’r gyfradd SSP safonol, gan roi mwy o hawl i dâl salwch i weithwyr ar gyflog is.
Ar wahân i’r Bil Hawliau Cyflogaeth – Cyflog Byw Cenedlaethol yn cael ei gynyddu i gymryd costau byw i ystyriaeth, a’r gwahaniaeth rhwng cyfradd pobl ifanc 18-20 oed a’r Cyflog Byw Cenedlaethol i gael ei ddiddymu’n raddol fel y bydd un gyfradd yn berthnasol. |
Cyflog Byw Cenedlaethol i gynyddu i £12.21 ar gyfer pobl dros 20 oed ym mis Ebrill 2025. Newidiadau pellach i’w cyflwyno’n raddol dros y 3 blynedd nesaf i ddod â’r gyfradd ar gyfer pobl ifanc 18-20 oed yn unol â’r gyfradd 21 oed a throsodd. |
| Hawl statudol i gyflog cyfartal ar gyfer gweithwyr o leiafrifoedd ethnig a’r rhai ag anableddau | Bydd cadarnhad yn cael ei gyflwyno i’r Senedd yn y Mesur Cydraddoldeb (Hil ac Anabledd) drafft – nawr yn mynd allan i ymgynghoriad. | Disgwylir bil drafft yn y 12 mis nesaf. |
| Adrodd ar Fylchau Cyflog Anabledd/Ethnigrwydd | Bydd cadarnhad yn cael ei gyflwyno i’r Senedd yn y Mesur Cydraddoldeb (Hil ac Anabledd) drafft – nawr yn mynd allan i ymgynghoriad. | Disgwylir bil drafft yn y 12 mis nesaf. |
| Hawliau Undebau Llafur | Wedi’i gynnwys yn y Bil Hawliau Cyflogaeth – bydd gan swyddogion undebau llafur fwy o hawliadu i gael mynediad i weithleoedd at ddibenion recriwtio a chydfargeinio, bydd rheolau ar gydnabyddiaeth undeb statudol yn cael eu llacio, a bydd yn ofynnol i gyflogwyr hysbysu gweithwyr o’u hawl i ymuno ag undeb yn eu contract cyflogaeth/datganiad o delerau ar ddiwrnod cyntaf eu cyflogaeth. | Ymgynghoriadau yn cael eu cynnal yn 2025 a rheoliadau drafft i’w disgwyl yn y 12 mis nesaf. |
| Hawl i Absenoldeb Profedigaeth | Ymestyn yr hawl bresennol i absenoldeb rhiant statudol oherwydd profedigaeth i gynnwys colli rhai aelodau agos o’r teulu neu ddibynyddion – disgwylir iddo fod yn hawl diwrnod 1 ac i roi hawl i 1 wythnos (absenoldeb di-dâl) ar gyfer y rhan fwyaf o golledion, ynghyd â 2 wythnos (â thâl – ar gyfradd statudol) o absenoldeb am golli plentyn. | Yn debygol o fod yn 2026. |
| Hawl i Absenoldeb Profedigaeth ar gyfer Colled Beichiogrwydd | Mae’r Llywodraeth bellach wedi nodi y bydd hyn yn cael ei ychwanegu at y Bil Hawliau Cyflogaeth i roi hawl statudol i wyliau i weithwyr sy’n dioddef colled beichiogrwydd yn ystod 24 wythnos gyntaf beichiogrwydd (ac ar ôl hynny mae’r hawl i absenoldeb mamolaeth yn dechrau). | Gwelliannau i’w hychwanegu at y Bil yn fuan tra bydd yn cael ei ystyried yn Nhŷ’r Arglwyddi, a disgwylir rheoliadau yn 2025. |
| Hawl i Absenoldeb Tadolaeth o Ddiwrnod 1 | Byddai’r Bil Hawliau Cyflogaeth yn dileu’r gofyniad presennol am 26 wythnos o wasanaeth cyn bod cyflogai’n gymwys ar gyfer absenoldeb tadolaeth statudol. | Disgwylir rheoliadau drafft yn 2025 a gallant ddod i rym mor fuan â mis Hydref 2025. |
| Absenoldeb Rhiant o Ddiwrnod 1 | Absenoldeb rhiant (di-dâl) i fod yn hawl statudol o ddiwrnod cyntaf cyflogaeth. Bydd y Llywodraeth hefyd yn cynnal adolygiad ehangach o’r system absenoldeb rhiant ac yn ystyried cyflwyno absenoldeb â thâl i ofalwyr. | Gall hawl i absenoldeb rhiant diwrnod 1 ddod i rym mor fuan â mis Hydref 2025; ni ddisgwylir adolygiad ehangach tan ddiwedd 2025/dechrau 2026. |
| Cwynion ar y Cyd | Nid yw’n hysbys eto | Nid yw’n hysbys eto |
| Newidiadau i gynlluniau gweithredu Cydraddoldeb | Cynnig i gyflogwyr gynnwys esboniad yn eu cynlluniau gweithredu cydraddoldeb ar sut y maent yn cefnogi gweithwyr gyda menopos, problemau mislif neu anhwylderau mislif. | Not yet known. |
To speak to one of our experts today, please contact us on 02920 829 100 or by using our Contact Us form for a free initial chat to see how we can help.
Notifications
